DERNEK TÜZÜĞÜ
MADDELER
MADDE 1- DERNEĞİN ADI VE MERKEZİ
DERNEĞİN ADI: Serhat Derneği
DERNEĞİN MERKEZİ: İstanbul
Dernek gerekli gördüğü takdirde tüzüğündeki amacına uygun olarak faaliyetlerini sürdürmek için yurtiçinde ve yurtdışında şubeler, temsilcilikler ve irtibat büroları açabilir.
MADDE 2- DERNEĞİN AMACI
Türkiye sınırları içinde ve yurtdışında olağan ve olağanüstü hallerde ; din, dil, ırk, cinsiyet ve kültür gibi hiçbir ayrım gözetmeksizin insanlığın eğitim, barınma, gıda ve sağlık gibi insani ihtiyaçlarını karşılamak, kültür ve sosyal gelişimine yardımcı olmak; kültürler ve topluluklar arası dostluk ve kardeşlik bağlarını kuvvetlendirmek amacıyla çalışmalar yapmak ve bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmalara yardımcı olmak.
MADDE 3- DERNEĞİN AMAÇLARINI GERÇEKLEŞTİRECEĞİ FAALİYET ALANLARI VE ÇALIŞMA BİÇİMLERİ
- a) Yardım Faaliyetleri;
Dernek yurtiçi ve dışında; Uluslararası düzeyde ve ulusal alanda aynı amaca yönelik faaliyet gösteren her türlü sivil toplum kuruluşu, özel kuruluşlar ve kamu kurumları ile mevzuatın izin verdiği ölçüde ve dernek amaçları doğrultusunda işbirliği yapar. Bu amaçla her türlü kamu kuruluşu, vakıf, dernek, meslek odaları, sendikalar, federasyonlar ve konfederasyonlar ile ortak çalışmalar düzenler. Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Avrupa Birliği ve benzeri uluslararası kuruluşlar ve Sivil Toplum Kuruluşları ile işbirliği yapar, ulusal ve uluslararası fonlardan yararlanır, yararlanmak için projeler hazırlar ve hazırlayan kuruluşlara destek verir.
İhtiyaç sahiplerine ulaştırılmak üzere gıda bankacılığı kapsamında her türlü gida, yakacak, giyim ve temizlik malzemesi temin eder ve dağıtır.
- b) Eğitim Faaliyetleri;
Dernek amacında belirtildiği üzere eğitim alanında çalışmalar yapmak gayesiyle yurtiçinde ve yurtdışında; kurs, yurt, pansiyon, dershane, kütüphane, etüt merkezi ve okul gibi eğitim kurumları inşa ettirir veya amaca uygun bina ve daireleri kiralar ve işletir.
Gerekli durumlarda öğretmen, eğitim uzmanı, rehberlik danışmanı, yönetici gibi eğitim personelleri tahsis ve istihdam eder. Bunun yanında ibadethane, kesimhane, kültür merkezleri gibi müesseselerin yapılması için ayni ve nakdi yardımda bulunur.
Farklı kültür ve toplulukların birbiriyle iletişimini sağlayabilmeleri için dil kursları açar ve birbirleriyle olan bağlantılarını kolaylaştırmak adına kültür fuarları ve sergileri düzenler.
İlkokul, ortaokul, lise, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve yüksek ihtisas yapan öğrencilere; Erasmus ve Sokrates gibi öğrenci değişim programlariyla Türkiye’ye gelen öğrencilere ve eğitim, staj ve dil eğitimi için yurtdışına giden yetenekli öğrencilere barınma, ulaşım ve eğitim ihtiyaçları için yardımcı olur, burs verir.
İlim adamlarıyla ve üniversitelerle işbirliğinde bulunarak derneğin amaçları doğrultusunda daha iyi ve verimli hizmetler yapabilmek için derneğin güçlenmesine ve kamuya tanıtımına yönelik faaliyetler yapar.
- c) Kültürel Faaliyetler;
İlgili mevzuat dâhilinde, yurtiçinde ve yurtdışında tarihi, kültürel ve milli değer taşıyan eserleri restore ettirir; uygun görüldüğü takdirde bu eserleri eğitim, kültür ve sosyal merkez olarak kullanılmasını sağlar.
Yabancılara; Türkiye’yi ve Türk kültürünü tanıtma gayesiyle tarihi ve turistik geziler organize eder.
Türk vatandaşlarının yurtdışındaki farklı kültür ve ulusları tanımalarına yardımcı olmak için yurtdışı gezileri düzenler.
- d) Tanıtım Faaliyetleri;
Gayesine uygun mahiyette kitap, dergi, broşür, gazete gibi süreli ve süresiz yayınlar çıkarır; her türlü görsel ve yazılı kitle iletişim aracını kullanarak faaliyetlerini tanıtır ve daha geniş kitlelere ulaşmasına çalışır.
Gayesini tanıtıcı ulusal veya uluslararası sempozyumlar, konferanslar, seminerler ve ilmi toplantılar düzenler.
İnternet sitesi kurar ve bu site üzerinden faaliyetlerini tanıtır, gönüllü ve destekçilerini bilgilendirir.
Dernek, faaliyetlerini tanıtmak maksadıyla; reklam filmi, kısa film, belgesel, fotoğraf çekimi gibi her türlü sesli ve görsel çekim yapar ve bunları mevzuata uygun olarak internet sitesi, dergi, gazete, duvar gazetesi gibi görsel ve yazınsal iletişim araçları vasıtasıyla kamuoyuna sunar.
- e) Sağlık ve Sosyal Faaliyetler;
İnsanların barınma, gıda ve sağlık ihtiyaçlarını karşılamak adına sağlık ve sosyal kurumlarla ortak çalışmalar yapar. Sünnet organizasyonları düzenler. Yetim ve öksüz kalan çocuklara sahip çıkarak onları koruyucu ailelerle buluşturur.
Muhtaç olanlar ile onlara yardım etmek isteyen yardımseverler arasında köprü vazifesi görür. İhtiyacı olan öğrencilere burs vermek, fakirlere ayni ve nakdi yardım etmek isteyenlerle sponsorluk anlaşması yaparak yardımların hızlı bir şekilde yerine ulaşmasını sağlar.
Doğanın dengesini bozan etkenler, erozyon, küresel ısınma gibi güncel hayatı doğrudan etkileyen konularda toplumu bilinçlendirici faaliyetlerde bulunur.
İlgili mevzuat çerçevesinde yurtiçinde ve yurtdışında hastane, doğumevi, eczane, klinik, dispanser gibi sağlık tesisleri ile köprü, çeşme, su kuyusu, su şebekesi, spor alanları gibi sosyal ve kültürel tesisler inşa ettirir veya, var olanı restore ettirir. Bu gibi çalışmalar yapan kurum ve kuruluşlara destek verir.
Tıbbi malzeme, teçhizat, gezici sağlık ekibi, ilaç gibi sağlik ekipmanları tahsis eder ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırır. Yurtiçinde ve dışında “sağlık projeleri yapar, organizasyonlar düzenler.
Yurtiçinde ve yurt dışında meydana gelen afetlerde ihtiyaç duyulan gıda, giyim, tıbbi malzeme gibi her türlü ayni, nakdi yardımda bulunur. Bu amaçla afet zamanlarında görevlendirilmek üzere ekipler kurar. Afet bölgelerinde aşevi, klinik, yetimhane ve benzeri tesisler kurar veya kurulmasına yardım eder.
Kurban kesmek isteyen kişilere dernek nezdinde kurban kesim mahalli tesis ve tahsis eder, ayrıca yurt içinde ve yurtdışında kurban kesim organizasyonlarında bulunur. Kurban etlerini ihtiyaç sahiplerine ulaştırır.
Eğitim, sosyal ve kültürel faydayı gerçekleştirmek için projeler üretir, üretilen projelere ortak olur veya destek sağlar, bu çerçevede yerli ve yabancı özel sektör kuruluşları, resmi kurum ve kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları ile diğer tüzel ve gerçek kişilerle işbirliği yapar.
- f) Gönüllüler ile alakalı faaliyetler;
Dernek üyelerini ve derneğe destek verenleri motive amaçlı, kaynaştırıcı gezi ve piknik gibi sosyal aktiviteler düzenler.
Dernek tüm yurtiçi ve yurtdışı faaliyetlerinde gönüllülerden faydalanır. Onlara ortaya koyacağı performansı artırıcı bilgilendirme ve sosyal güveni kazanma amacıyla seminerler verir. Gönüllülere herhangi bir ücret verilmez, sadece faaliyet esnasında barınma, yol vb. masrafları karşılanır.
- g) Dernek Gelirlerini Artırıcı Faaliyetler;
Faaliyetlerini yürütmek üzere her türlü menkul ve gayrimenkul edinir. Dernek bu malları kullanmadığı esnada uzun veya kısa süreli olarak kiraya verebilir, başka kurum ve kuruluşlara işletmesini devrederek derneğe gelir sağlayabilir.
Derneğin amacı doğrultusunda faaliyette bulunabilmesine katkı sağlayacak her türlü ayni ve nakdi bağış kabul eder. Derneğe gelir getirecek ticari kuruluşlarla ortak çalışmalar düzenler, tek başına veya ortak olarak iktisadi işletmeler açar. Kermes, festival, hayır çarşısı ve sergiler düzenler.
Her türlü bina, arsa ve araç bağışını kabul eder, bunları derneğin amacı doğrultusunda kullanır ya da derneğe gelir getirmesi için kiraya verebilir. Yardım toplama kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine bağlı kalarak ayni ve nakdi bağış kampanyaları başlatır ve yürütür. Belirli yerlere bağış kutuları koyar. Dernek amacına uygun olarak kullanılamayan veya eskiyerek kullanımdan düşmüş olan araç, gereç, arsa ve benzeri mal varlığını ilgili mevzuat hükümlerine binaen satışa çıkarır, paraya çevirerek yerine yenisini alır veya dernek amacı doğrultusunda harcar.
Devletin sosyal, kültürel, eğitim ve insani yardım amacıyla oluşturulmuş kurumlarına; devlet eliyle yurtiçi ve yurtdışında yapılacak ayni ve nakdi yardımların sevk ve idaresini kolaylaştırıcı projeler sunar. Kabul gören projeleri amacına uygun şekilde yerine getirir.
Sosyoekonomik kalkınma konusunda araştırmalar yapar, projeler geliştirir, insanlığa hizmet edecek vasıflı insanlar yetiştirir. Geri kalmış ve kalkınmakta olan ülkelerin ekonomik, kültürel, sosyal ilerlemelerine katkıda bulunulması için uluslararası alanda çaba gösterir.
MADDE 4- DERNEĞİN AMBLEMİ
Derneğin amblemi, Yönetim Kurulu kararı ile kabul edilir. Dernek amblemi, Yönetim Kurulunun izni olmadan, üyeler dışında kimseye dağıtılamaz, satılamaz ve amaç dışı kullanılamaz.
MADDE 5- ÜYE OLMA HAKKI VE ÜYELİK İŞLEMLERİ
Fiil ehliyetine sahip, mevzuatın öngördüğü şartları taşıyan ve derneğin amaç ve prensiplerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden her gerçek ve tüzel kişi derneğe üye olma hakkına sahiptir.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile fahri veya onursal üye olarak kabul edilebilir. Bu üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Fahri üyeler isterlerse aidat verebilirler.
Dernek üyeleri eşit haklara sahiptir. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine ve yönetimine katılma hakkı vardır.
MADDE 6- DERNEK ÜYELİĞİNİN KENDİLİĞİNDEN SONA ERMESİ
Dernek Üyesinin, a) Üyelik için kanunda ve tüzükte aranılan nitelikleri sonradan kaybetmesiyle; b) Vefatı ile; c) Gaipliği ile; d) Temyiz kudretini kaybetmesi vb. haller ile üyeliği kendiliğinden sona erer.
MADDE 7- DERNEK ÜYELİĞİNDEN ÇIKMA
Her üye, yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir. Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda üyeliği sona erer. Üyelikten
ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
MADDE 8- DERNEK ÜYELİĞİNDEN ÇIKARILMA
- a) Üye taahhüt ettiği bir yıllık aidatını ödememesi veya yazılı ikaza rağmen aidatını on beş gün içinde ödememesi,
- b) Adresi değişen üyenin, adres değişikliğini derneğe bildirmemesi,
- c) Derneğin gayesine aykırı hal ve hareketlerin görülmesi,
- d) Özürsüz olarak çalışma ve toplantılardan uzak kalması, görev almaktan israrla kaçınması, derneğin amaç ve hizmet konularına ilgisizlik göstermesi,
- e) Dernek ana tüzüğü hükümleri ile Genel Kurul kararlarına aykırı davranması,
- f) Dernekteki iç huzuru bozucu, derneğin çalışmalarını engelleyici ve derneğin adını lekeleyici hareketlerde bulunması,
- g) Üyelik başvuru formunda gerçeği yansıtmayan beyanlarda bulunması,
- h) Kanunlarda belirtilen yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymesi, Dernek üyeleri, yukarıda sayılan hallerde yönetim kurulu kararıyla üyelikten çıkarılabilir.
MADDE 9- DERNEK ÜYELİĞİNDEN AYRILANLARIN DURUMU
Dernek üyeliğinden çıkan veya çıkarılan üyenin tüm ödentileri tahsil edilir. Dernekten ayrılan veya çıkarılan üyeler, önceden yaptıkları aidat, bağış, yardım ve benzeri ödemeleri geri isteyemezler.
Ayrılan üyenin mâli sorumluluğu; yasal sebeplerle ayrılanların yasal sebebin oluşum tarihinde, diğerlerinin ise ayrılma talebinde bulunulan çalışma döneminin sonunda biter ve kendilerinden ilişkili bulundukları çalışma döneminin tüm ödentileri alınır.
Şubeler; üyelikten çıkan veya çıkarılanları, dernekteki üyeliklerinin sona erdiğini bildiren bir yazı ile merkeze bildirir.
DERNEĞİN ORGANLARI
Dernek, aşağıdaki organlardan teşekkül eder:
- a) Merkez Genel Kurulu, b) Merkez Yönetim Kurulu, c) Merkez Denetleme Kurulu, d) Şube Genel Kurulu, e) Şube Yönetim Kurulu, f) Şube Denetleme Kurulu,
MADDE 10- MERKEZ GENEL KURULU
Merkez Genel Kurulu, derneğin en yetkili karar organı olup derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Merkez Genel Kurul Toplantıları aşağıdaki şekillerde yapilir
- a) Olağan Merkez Genel Kurul Toplantısı
Olağan Merkez genel kurul toplantısı 3 yılda bir, Ocak ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek yer, gün ve saatte yapılır.
- b) Olağanüstü Merkez Genel Kurul Toplantısı
Merkez Yönetim Kurulu ve Merkez Denetim Kurulu gerekli gördüğü hallerde veya Genel Kurul üyelerinin beşte birinin yazılı ve imzalı başvurusu üzerine Merkez Yönetim Kurulu’nun belirlediği bir yerde ve yine Merkez Yönetim Kurulu çağrısıyla en geç bir ay içerisinde olağanüstü olarak toplanır.
Merkez Yönetim Kurulu; Merkez Denetim Kurulu veya Merkez Genel Kurul üyelerinin beşte birinin yazılı ve imzalı olarak olağanüstü toplantı talebinde bulunmasına rağmen bir ay içerisinde Merkez Genel Kurulu’nu toplantıya çağırmazsa, bir üyenin müracaatı üzerine mahalli sulh hâkimi dernek üyelerinden üç kişilik bir heyeti genel kurulu toplantıya çağırmakla vazifelendirebilir.
Olağanüstü toplanan genel kurulda sadece olağanüstü toplanmaya sebep olan hususlar görüşülür. İlave olarak görüşülmesi talep olunan hususlarda yetki Divan Kurulu’ndadır.
- c) Toplantısız Veya Çağrısız Alinan Kararlar
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının kanunda yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez yayın
MADDE 11- GENEL KURUL TOPLANTISI ÇAĞRI USULÜ
Genel Kurul, Toplantıya Yönetim kurulunca çağrılır. Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini tanzim eder.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler; en az on beş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi kendilerine bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu bildirim en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilerek veya üyenin elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilerek veya mahalli araçları kullanılmak suretiyle olabilir.
Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı başka her hangi bir sebeple geri bırakılırsa, bu durum geriye bırakılma sebepleri de belirtilmek suretiyle ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikindi toplantıya birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Genel kurul toplantıları dernek merkezinde yapılır. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin yarısından bir fazlasının katılmasıyla toplanır.
Tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır. Yeter sayı sağlanmazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, dernek yönetim ve denetleme kurulları asıl üye tam sayısının iki katından az olamaz.
MADDE 12- GENEL KURUL TOPLANTI USULÜ
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler ve dernek üyesi olmayanlar, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler.
Toplantı yeter sayısının sağlanıp sağlanmadığı tutanakla tespit edilir. Yeterli sayıya ulaşıldıysa, toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan bir başkan vekili ile yeter sayıda kâtip seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan heyeti tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Toplantıda Görüşülecek Konular:
Genel kurul toplantısında, yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündemde yer alması zorunludur. Kararlar, mevcut üyelerin çoğunluğu ile alınır. Yönetim kurulu ve diğer seçimler gizli veya açık oyla yapılması hususu toplantıya katılan üyelerce belirlenir.
MADDE 13- ORGANLARA SEÇİLENLERİN İDAREYE BİLDİRİLMESİ
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren ve Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine elektronik ortamda bildirilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.
Genel kurul sonuç bildirimleri, dernek yönetim kurulu tarafından yetki verilen bir yönetim kurulu üyesi tarafından da yapılabilir.
MADDE 14- MERKEZ GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ
Aşağıdaki yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.
- a) Dernek organlarının seçilmesi,
- b) Dernek tüzüğünün kısmen veya tamamen değiştirilmesi, c) Yönetim ve denetleme kurulları raporlarının görüşülmesi, yönetim kurulunun ibra edilmesi,
- d) Derneğin federasyona katılması veya ayrılması ve bu hususta yönetim kuruluna yetki verilmesi,
- e) Derneğin feshedilmesi,
- f) Derneğin vakıf kurması veya kurulan bir vakfa üye olması,
- g) Derneğin gayesini gerçekleştirmek için gerekli taşınır veya taşınmaz malların satın alınması, bağış ve vasiyet yoluyla Derneğe intikal edenlerin dernek üzerine intikal ve tescil muamelelerinin yapılması, mülkiyetten başka ayni hakların tesis edilmesi veya mevcut taşınmaz malların satılması veya kendisine ait mevcut taşınmaz mallar üzerinde mülkiyetin dışında aynı hakların başkaları lehine tescil edilmesi, başka özel ve tüzel kişilere tahsis edilmesi, hibe edilmesi veya kiralanması hususlarında yönetim kuruluna salahiyet verilmesi.
- h) Gerekli görülen yerlerde derneğin şubelerinin açılması veya kapatılmasına karar verilmesi hususlarında yönetim kuruluna yetki verilmesi. i) Mevzuatta ve dernek tüzüğünde genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
MADDE 15- MERKEZ YÖNETİM KURULUNUN TEŞKİLİ
Merkez Yönetim Kurulu, genel kurul tarafından seçilerek beş asıl ve beş yedek üyeden teşekkül eder. Oy sırası itibariyle en fazla oy alan beş üye asıldır. Yedek üyeler asıl üyelerden sonra aldıkları oy sırasına göre seçilmiş olurlar. Merkez yönetim kuruluna seçilenler, seçimden sonra yapacakları ilk toplantıda aralarından bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir muhasip – veznedar, bir kâtip ve bir üye seçmek suretiyle vazife taksimi yaparlar. Dernek, başkan veya onun yokluğunda başkan yardımcısı tarafından temsil olunur. Yönetim kurulu, toplantı günlerini kendisi tayin eder. Bunun dışında, başkanın daveti üzerine de toplanır. Kararlar ekseriyetle alınır. Eşit olması halinde başkanın bulunduğu taraf tercih edilir.
Asıl üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olduğu takdirde yerine sırası ile yedek üyelerden alınır. Yönetim kurulu üye sayısı, boşalma sebebiyle yedeklerin de getirilmesinden sonra asıl üye tam sayısının yarısından aşağı düşerse genel kurul, mevcut yönetim kurulu veya denetleme kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır.
MADDE 16- MERKEZ YÖNETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ
Merkez Yönetim Kurulu genel kurula karşı sorumlu olup, başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
- a) Genel kurul kararları, dernek tüzüğü, hukuki mevzuatın yönetim kuruluna verdiği yetkiler ile derneğin gayesinin gerçekleşmesi için derneği tam ve kamil yetki ile temsil ve idare eder.
- b) Genel kurulu olağan veya olağanüstü toplantılara davet eder. c) Derneğin gelir ve gider hesaplarını yaparak genel kurula sunar.
- d) Dernek menkul ve gayrimenkul mal varlıklarını korunmak için gerekli tedbirleri almak, Genel kuruldan alınan yetki doğrultusunda her türlü hukuki yolla taşınmaz mal eder, derneğin taşınmazlarını satabilir ve kiralayabilir. Sağlanan geliri dernek tüzüğüne uygun amaçlara tahsis eder.
- e) Dernek tüzüğünün çeşitli maddelerinde derneğin amacı ve yapacağı işler olarak belirtilen bütün hususları sonuna kadar yerine getirir.
- f) Resmi, hükmi, hakiki şahıslar ve müesseseler nezdinde derneği tam yetki ile temsil eder. Satın alınan, bağışlanan, vasiyet yoluyla intikal eden, feshedilen veya kendiliğinden dağılmış sayılan dernekler, vakıflar, kişi, kurum ve kuruluşlar ile kamu kurum kuruşları tarafından devredilen, taşınır ve taşınmaz malları kendi derneğine kayıt veya tapuya tescil ettirir. Menkul ve gayrimenkul zilyetliklerini devralmaya, gerektiğinde devretmeye, paraya çevirmeye, intifalarını almaya veya vermeye yetkilidir.
- g) Tapuda takrir vermek, takrir almak, cins tashihi yapmak, taşınmazlar üzerinde üst hakkı tesis etmek, tapu kütüğünde her türlü ayni hak tesis etmek, şerh vermek ve şerh almak, karşılıklı kira sözleşmesi akdetmek gibi mühim hususlarda yönetim kurulu aldığı kararla bir veya birkaç kişiyi yetkili kılar, gerektiğinde vekil tayin eder.
- h) Gerekirse yukarda ve diğer maddelerde açıklanan şekillerde iktisap ettiği tüm taşınır ve taşınmaz malları kıymetli evrak ve kıymetli madenleri, diğer mal ve eşyayı satmak suretiyle paraya çevirmek, aynı veya benzer amaçta faaliyette bulunan dernek, tüzel kişilikler veya vakfa hibe eder.
- i) Derneğin gayesine uygun hizmetlerde kullanmak üzere her türlü yerli ve yabancı motorlu taşıt almaya veya kiralamak ve bu taşıtları lüzumu halinde satmaya yetkilidir.
- j) Dernek tüzüğünde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere mevzuat çerçevesinde uluslararası faaliyette veya işbirliğinde bulunmaya, yurtiçi ve yurtdışında kurulmuş dernek veya kuruluşlara katılmaya karar verir.
- k) Ortaklık, iktisadi işletme, vakıf ve yardımlaşma sandığı kurulmasına veya kurulmuş ve kurulacaklara katılmaya karar verir
1) Aidat, bağış ve yardım toplamak için yetki belgesi düzenler ve bu konuda gerekli gördüklerini ilgili mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde yetkilendirir.
- m) Yurtiçi ve yurtdışında dernek şube ve temsilciliklerinin açılmasına ve gerektiğinde kapatılmasına karar verir ve organlarının yetkilerini tayin eder.
- n) Yönetim kurulu dernek üyeleri arasından veya ücretli olarak dışarıdan bir genel sekreter, bir genel müdür, genel müdür yardımcısı, derneğin ihtiyacı olan yeteri kadar birim amiri ve çalışanı atayabilir. Yönetim kurulunun diğer üyeleri, belirlenecek konu ve görevlere göre görevlendirilir. Dernek üyesi olup dernekte yönetim kurulu kararıyla çalıştırılan kişilere hizmet karşılığı ücret verilebilir.
0) Derneğin kasasında bulundurabilecek para miktarı, ihtiyaçlar dikkate alınarak yönetim kurulunca belirlenir.
- p) Mevzuatın kendisine verdiği diğer işleri yapar ve yetkilerini kullanır.
MADDE – 17 MERKEZ DENETLEME KURULU – TEŞKİLİ VE GÖREVLERİ
Merkez Denetleme Kurulu, Merkez genel kurul tarafından seçilen üç asıl ve üç yedekten teşekkül eder, asıllardan birinin herhangi bir sebeple ayrılması halinde sırasıyla yedekten alınır. Denetleme kurulu üyeleri, aralarından birini başkan seçer.
Merkez Denetleme Kurulu, derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
MADDE 18- DERNEĞİN İÇ DENETİMİ
Yönetim kurulunun her türlü faaliyetleri ve hesapları tüzükte belirtildiği şekilde Merkez Denetleme kurulunca denetlenir. Merkez Yönetim Kurulunca gerekli görülen hallerde bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yaptırılabilir. Derneğin amacına uygun olarak işleteceği her türlü tesisler ve bu tesislerde çalıştırılacak personelin yönetim ve denetim yetkisi, Merkez yönetim kuruluna aittir.
MADDE 19- DERNEĞİN GELİRLERİ
- Üye aidatı: Üyeler için her çalışma dönemi, miktarı yönetim kurulunca belirlenen ve üyeliğin devamı süresince ödenmesi zorunlu ödentidir.
- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanan bağış ve yardımlar.
- Ortaklıklar, iktisadi işletmeler, lokal ve yardımlaşma sandığından sağlanacak gelirler.
- Dernek yönetim kurulu kararı ile gerçek kişilerden ve banka, finans kurumu ve şirketler gibi kuruluşlardan alınan borçlar.
- Dernekçe yapılan yayınlar, düzenlenecek, sergiler, kermesler, temsiller, sempozyumlar, konferanslar, spor yarışmaları, takvim, ajanda gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler.
- Mevzuata uygun gerekli işlemleri yapmak şartıyla mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak suretiyle yurtdışındaki gerçek, tüzel kişilerden ve diğer kurum ve kuruluşlardan gelen yardımlar. h. Her türlü nakdi ve ayni yardımlar.
- Diğer gelirler.
MADDE 20- ÜYELİK AİDATLARI
Üye aidatı aylık 20 TL, yıllık 240 TL dir. Üye aidatlarının miktar ve ödeme şekillerini değiştirmeye Genel Merkez Yönetim Kurulu yetkilidir. Bir yıl içerisinde bir defadan fazla aidat artışı yapılamaz.
MADDE 21- BORÇLANMA USULÜ VE HARCAMALAR
Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile kararda borç alınacak kişi, kurum, kuruluşlar miktar ve yeri belirtmek suretiyle borç alabilir.
Ayni veya benzer gayeli dernek veya vakıflara aynı şekilde alınacak kararla borç verebilir.
Bu borçlanma kredili mal alma ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi gayr-1 menkul alımı ve nakit borçlanma olarak da yapılabilir. Ancak bu tür borçlanma derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte olamaz.
MADDE 22- GELİR VE GİDERLERDE USUL
Dernek gelirleri alındı belgeſi ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi kapsamında bulunan ödemeler için Vergi Usul Kanunu hükümlerine acousulası harcama belgeleri ile yapılır. Ancak, Gelir Vergisi Kanununun 94 maddesi düzenlenir. Bu kapsamda da bulunmayan ödemeler için Gider Makbuzu veya banka dekontu gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernekler tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri Ayni Yardım Teslim Belgesi ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneklere yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise Ayni Bağış Alındı Belgesi ile kabul edilir.
Bu belgeler; dernekler yönetmeliğinde belirtilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde, dernekler tarafından bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
Harcamalar yönetim kurulu kararı ile yapılır ya da yönetim kurulu kararına bağlanır.
Derneğe ait banka hesaplarından para, yönetim kurulunun kararıyla, yetkili kılacağı üç üyeden ikisinin müşterek imzası ile çekilir. Söz konusu üç kişiden ikisinin imzasıyla bir başka kişiye para çekmeye yazılı talimatla yetki verilebilir.
MADDE 23- GELİR TABLOSU VE BİLÂNÇO DÜZENLENMESİ
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yılsonlarında (31 Aralık)“İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilânço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
MADDE 24- YETKİ BELGESİ
Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden ve Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan Yetki Belgesi dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.
Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi, derneğin kendiliğinden dağıldığının tespit edilmesi veya fesih edilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.
MADDE 25- DEFTER VE KAYITLAR
Dernekler işletme hesabı esasına göre defter tutarlar. Ancak, yönetmelik ve genelgelere göre belirlenen haddi aşarsa, takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutarlar. A) İşletme hesabı esasına göre aşağıdaki defterler tutulur:
1) Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2) Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenir.
3) Evrak kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sira numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4) Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
5) İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
6) Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sira numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
- B) Bilânço esasında tutulacak defterler:
1) (a) bendinin 1, 2, 3 ve 6 ncı alt bentlerinde kayıtlı defterleri bilânço esasında defter tutan dernekler de tutarlar.
2) Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Ancak, Alındı Belgesi Kayıt Defteri, Demirbaş Defteri ve Envanter Defterlerinin tutulması isteğe bağlıdır. Büyük Defterin onaylatılması zorunlu değildir.
Bu maddede sayılan ve derneklerce tutulması zorunlu olan defterlerin dernekler biriminden veya noterden onaylı olması zorunludur.
Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz.
Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Dernek, yılsonu faaliyet, gelir ve giderlerini yönetim kurulunun düzenleyeceği beyannameyi her yıl Nisan ayı sonuna kadar mülki idare amirliğine verir.
MADDE 26- ŞUBE AÇMA
Merkez Genel Kurulun gerekli gördüğü yerlerde ve Yönetim Kuruluna vereceği yetki doğrultusunda yurt içi ve yurt dışında şubeler açılabilir.
Bu amaçla dernek Merkez Yönetim Kurulunca yetki verilen en- az Üç (3) kişilik kurucular heyeti, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen şube kuruluş bildirimini, kurucuların nüfus cüzdan fotokopisi, geçici yönetim kurulu üyeleri ile yazışma ve tebligati almaya yetkili kişi ve kişilerin adını, soyadını, yerleşim yerlerini ve imzalarını belirten listeyi, şube açılması için yönetim kuruluna verilmiş yetkiyi gösteren genel kurul kararın fotokopisini, kurucu olarak yetkilendirilmiş kişiler için alınmış dernek yönetim kurulu karar fotokopisi eklerini, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.
MADDE 27- ŞUBE ORGANLARI
A.Şube Genel Kurulu
Şubeye kayıtlı asil üyelerden genel kurula katılma hakkını haiz olanlardan müteşekkildir. Şube genel kurulu Dernek tüzüğünde belirtilen esas ve usullere göre hareket eder. Dernek tüzüğündeki amaçları gerçekleştirmek üzere merkezin yaptığı iş ve faaliyetlerde bulunur. Şubeler Genel Kurullarını bir önceki Genel Kurul toplantısından itibaren üç yılda Ekim ayı içinde ve Genel Merkez Genel Kurulundan en az iki ay önce yapmak zorundadır. Şube genel kurulları şube sınırları içinde ve derneğin amaç ve çalışma konuları doğrultusunda şu yetkilere sahiptirler:
- Geçen çalışma dönemi Yönetim Kurulu çalışma raporunu, denetçilerin denetim raporu ile bilanço ve gelir gider çizelgelerini görüşüp gerekirse onaylamak ve yönetim kurulunu ibra etmek. b. Şube yönetim ve denetim kurulları asil ve yedek üyelerini seçmek. c. Mevzuatta ve tüzükte genel kurulca yapılması bildirilen diğer görevleri yerine getirmek
- Şube Yönetim Kurulu
Genel kurulca seçilen 5 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur. Yönetim kurulu, kendi aralarında bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir muhasip, bir kâtip ve bir üye şeklinde vazife taksimi yapar. Dernek üyeleri arasından veya dışarıdan ücretli bir Şube Müdürü atayabilir. Şube yönetim kurulu, şubenin icra organıdır.
Şube Yönetim Kurulu çalışma usul ve esasları yönünden şubeyi temsil ve yetki hususlarında dernek tüzüğünde belirtilen kurallara göre hareket eder.
- Şube Denetim Kurulu
Genel Kurulca seçilen üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur. Denetim kurulu üyeleri, kendi başkanlarını seçer, çalışma usul ve esasları yönünden dernek tüzüğünde belirtilen kurallara göre hareket eder.
MADDE 28- ŞUBELERİN GÖREV, HAK, SORUMLULUK VE YETKİLERİ
Şubeler, tüzel kişiliği olmayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç örgütüdür.
Yönetim kurullarının temsil, idare, tasarruf, ilzam yetkileri yalniz şubeye mfünhasır olup, derneği bağlayıcı muamele yapılamaz.
Şubeler, mali kaynak temini amacıyla yurt içi ve yurt dışındaki kurum ve kuruluşlara proje ile müracaatta bulunmak, Yardım Toplama Kanuna göre yardım toplama kampanyası başlatmak, ihale açmak veya ihaleye katılmak, yurt içinde ve yurtdışındaki kurum ve kuruluşlarla protokol yapmak, yurtdışına yardım götürmek, müessese kurmak, gayrimenkul alım-satımı, gayrimenkul bağışı kabulü, ipotek taahhüdü, inşaat yapımı, dava açmak ve takibi, feragat, sulh ve ibra yetkisi gibi tüzel kişiliği gerektiren işleri yapmak genel merkezin yetkisi dâhilindedir. Şubeler, merkez yönetim kurulunun, mevzuata, dernek tüzük ve yönetmeliklerine aykırı olmayan tavsiyelerini dikkate alır.
Şube, kuruluş, çalışma, uygulama, karar ve yürütme ile mali konularda genel merkez yönetim kurulunun denetimine tabidir.
Merkez Genel Kurulu Şube yönetim kurulunu feshedebilir. Şube Yönetim Kurulu asil ve yedek üyeleri ile Denetim Kurulu asil ve yedek üyelerini görevden alabilir ve yerine seçim yapabilir.
Dernekler kanununa, dernek tüzüğü ve yönetmeliklere göre bütün resmi evraklar ve dernekle alakalı belgeler saklanıp teftiş ve kontrole hazır bulundurulur.
Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.
Şubeler, genel merkez genel kurulunda, yönetim ve denetim kurulu başkanları doğal delege olarak ayrıca şube genel kurulunca seçilen bir delege ile temsil edilir.
MADDE 29- TEMSİLCİLİK AÇMA
Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla Merkez Yönetim Kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi ve kişiler tarafından o yerin mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilikler, irtibat, bilgi aktarımı, bilgi paylaşımı, dernek merkezinin görevlendirdiği hususları icra eden bir birimdir. Temsil görevindeki vazifelilerin genel kurul üyeliği yoksa dernek genel kuruluna katılabilir ancak oy hakkı yoktur. Ayrıca temsilcilikler merkez genel kurulunda temsil edilemez. Şubeler temsilcilik açamazlar.
MADDE 30- TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim Kurulları asıl üye tam sayısının iki katından az olamaz