Surinam her yönüyle insanı kendine hayran bırakan bir yapıya sahip. Tarihindeki her olay Surinam halkının hayatına, kültürüne işlemiş. Geçmişten bir şeyler taşıdıklarını, attıkları her adımda anlarsınız. Onların konuştukları her kelimede dedelerinin ninelerinin acılarına dair bir şeyler bulabilirsiniz. Resmi ve ortak dillerinin Felemenkçe olması bile bunu anlamaya yeter yeter de artar. Bir de Surinamlılara geçmişten günümüze kısa hikayelerle, notlarla bakalım.
İslamiyet, Surinam topraklarına ilk kez Afrika üzerinden gelir. Hollanda, 17. yüzyılda, kolonilerinde çalıştırmak üzere Afrika’nın batı bölgelerinden köleler getirir. İslamiyet de böylece Müslüman kölelerin nur dolu kalplerinde, onlarla beraber Surinam’a, zorunlu ve zorlu bir yolculuğa çıkar. Yolculuk bittiğinde ise İslamiyet, Surinam’ın mavisi ile yeşili arasındaki uyuma, yeni manalar kazandırır.
Surinam Güney Amerika’nın en küçük ülkesi olmasıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Ülke, yüzölçümü ne kadar küçük olsa da medeniyetlerin, arka planındaki zihniyetleri görmek açısından açık hava müzesi gibi. Surinam’daki birçok kültürü birleştiren unsur, Hollanda sömürgeciliğinden miras kalan Felemenkçe. Halkın ortak dili olan Felemenkçe, Latin Amerika ülkeleri arasında sadece Surinam’da konuşuluyor.
Günümüz Surinam insanını keşfetmenin yolu, sömürgeciliğin adeta bir akım halini aldığı zamanları bilmekten, sömürgecilik zihniyetinin getirdiklerini anlamaktan geçer. Coğrafî keşifler, sömürgeciliği, sömürgecilik de nice insanları getirmiştir Latin Amerika’ya, özelde Surinam’a…
Surinam Latin Amerika ülkesi mi?
“Latin Amerika da neresi?” diye sorabilirsiniz. Latin Amerika tabiri, ilk kez 19. yüzyıl ortalarında Güney Amerikalılar tarafından ortaya atıldı. Latin kelimesi, bölgedeki 19 ülkenin kullandığı İspanyolca ve Portekizce dillerinin Latin dil ailesine mensup olmasının birleştiriciliğine dayanır.Haiti gibi Fransızca konuşulan Karayip ülkeleri de aynı dil ailesinden geldikleri için Latin Amerika’ya dahildirler. Felemenkçe konuşulan Surinam ve İngilizce konuşulan diğer Karayip ülkeleri ise bu tanımın dışında kalır. Buna rağmen Latin Amerika denildiğinde, Karayip ülkeleri de kast edilir. Böyle olunca, şu söz hatırımıza gelir; “Galat-ı meşhur, lügatı fasihten evlâdır.”
Surinam’ı keşfetmek derken, geçmiş yüzyıllarda Avrupalıların gerçekleştirdiği sömürgeleştirme faaliyetlerinden, yani Surinam ve birçok ülkenin coğrafî keşiflerinden bahsetmiyoruz. Keşfetmek, kimileri için bir tutkuyu, kimileri için bir hırsı, kimileri için ise hayat boyu öğrenmeyi ifade eder.
Surinam, Güney Amerika özelinde, Karayip bölgesinde kalıyor. Karayip’te bulunan diğer ülke Müslümanları, Surinam’a göre daha iyi imkânlara sahipler. Tabii ki ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlardan, Surinam Müslümanları da nasibini almış durumda. Yoksullukla mücadele eden Müslümanlar, dinî eğitimlerini alabilecekleri kurumlara erişmekte zorluk çekiyorlar.
